لایه‌بردار شیمیایی یا اسکراب؛ کدام انتخاب بهتری برای پوست شماست؟
لایه‌برداری یکی از کلیدی‌ترین مراحل در روتین مراقبت از پوست است. این فرآیند به حذف سلول‌های مرده، افزایش شفافیت، بهبود بافت پوست و کمک به جذب بهتر محصولات پوستی کمک می‌کند. اما وقتی نوبت به انتخاب نوع لایه‌بردار می‌رسد، اغلب با این سؤال روبرو می‌شویم:
لایه‌بردار شیمیایی بهتر است یا اسکراب فیزیکی؟
در این مقاله از دسته مراقبت از پوست صورت در مجله داروسایت ۲۴، به‌طور علمی و دقیق تفاوت‌ها، مزایا، معایب، موارد استفاده و انتخاب مناسب هر نوع لایه‌بردار را بررسی می‌کنیم.
لایه‌برداری چیست و چرا اهمیت دارد؟
لایه‌برداری پوست یعنی برداشتن لایه‌ی سطحی سلول‌های مرده و آلودگی‌ها از اپیدرم. به‌طور طبیعی، پوست هر ۲۸ روز یک‌بار این کار را انجام می‌دهد، اما عواملی مثل افزایش سن، آلودگی، آرایش زیاد، استرس، یا خشکی شدید ممکن است این روند را مختل کند.
عدم لایه‌برداری منظم منجر به:
-
کدر شدن پوست
-
ایجاد جوش‌های سرسیاه و سرسفید
-
مسدود شدن منافذ
-
چین‌وچروک زودرس
می‌شود.
اسکراب چیست؟
اسکراب یا لایه‌بردار فیزیکی محصولی است که دارای ذرات ریز مانند شکر، نمک، پوست گردو یا دانه‌های مصنوعی است. این ذرات هنگام ماساژ روی پوست، سلول‌های مرده را به‌صورت فیزیکی جدا می‌کنند.
مزایا:
-
اثر فوری و قابل‌مشاهده
-
مناسب برای پوست‌های ضخیم‌تر (مثل پوست بدن)
-
درخشش فوری به پوست می‌دهد
معایب:
-
ممکن است به پوست‌های حساس آسیب برساند
-
احتمال التهاب، خراش یا خشکی پوست
-
استفاده بیش از حد باعث آسیب به سد دفاعی پوست می‌شود
طبق بررسی‌های Healthline, استفاده مداوم از اسکراب‌های خشن می‌تواند میکروتروما روی پوست ایجاد کند.
لایه‌بردار شیمیایی چیست؟
لایه‌بردارهای شیمیایی شامل موادی مانند آلفا هیدروکسی اسید (AHA)، بتا هیدروکسی اسید (BHA) و پلی‌هیدروکسی اسید (PHA) هستند. این اسیدها به‌صورت شیمیایی پیوند بین سلول‌های مرده را شل کرده و باعث جدا شدن آن‌ها از سطح پوست می‌شوند.
مهم‌ترین انواع اسیدها:
-
AHA (مانند گلیکولیک اسید، لاکتیک اسید): مناسب پوست خشک، کدر و دارای لک
-
BHA (سالیسیک اسید): نفوذ به منافذ، مناسب پوست چرب و جوش‌دار
-
PHA (مثل گلوکونولاکتون): مناسب پوست‌های حساس
مزایا:
-
لایه‌برداری یکنواخت و کنترل‌شده
-
کاهش لک، خطوط ریز و جوش
-
بدون نیاز به ماساژ یا سایش
معایب:
-
احتمال حساسیت در صورت استفاده نادرست
-
نیاز به ضدآفتاب بعد از مصرف
-
بعضی اسیدها برای همه‌ی پوست‌ها مناسب نیستند
مقایسه سریع: شیمیایی یا فیزیکی؟
| ویژگی‌ها | اسکراب فیزیکی | لایه‌بردار شیمیایی |
|---|---|---|
| روش اثرگذاری | سایش فیزیکی | واکنش شیمیایی با پوست |
| قدرت کنترل | کمتر | بیشتر |
| احتمال تحریک | بیشتر | کمتر (در غلظت مناسب) |
| مناسب برای پوست حساس | خیر | بله (مانند PHA) |
| نیاز به ضدآفتاب بعد از مصرف | بله | حتماً |
کدام نوع برای پوست شما مناسب‌تر است؟
اگر پوست خشکی دارید:
از لایه‌بردارهای AHA مانند لاکتیک اسید استفاده کنید.
اگر پوست چرب و مستعد جوش دارید:
BHA (سالیسیک اسید) انتخاب عالی است.
اگر پوست حساس دارید:
PHA بهترین گزینه است چون تحریک کمتری دارد.
اگر فقط دنبال درخشش فوری برای یک مهمانی هستید:
می‌توانید از اسکراب‌های ملایم مخصوص صورت استفاده کنید، البته نهایت ۱ بار در هفته.
محصول پیشنهادی برای لایه‌برداری اصولی از داروسایت ۲۴
اگر به‌دنبال یک لایه‌بردار حرفه‌ای و علمی هستید، ما سرم لایه بردار قوی تایم ویت ویتالیر حاوی AHA ۳۰ درصد را توصیه می‌کنیم.
محصول مشابه موجود در داروسایت ۲۴: اسکراب صورت و گردن درمالوگ
این اسکراب یک لایه بردار مناسب برای صورت و گردن است که با استفاده از روغن کرنل و پودر دانه زردآلو، سلول های پیر و مرده بافت پوست را به طور موثری از بین می‌برد.
لایه‌برداری بدن: شیمیایی یا فیزیکی؟
برای پوست بدن که ضخیم‌تر از صورت است، استفاده از اسکراب‌های فیزیکی با ذرات بزرگ‌تر معمول‌تر است. با این حال، در نواحی تیره مانند آرنج و زانو، لایه‌بردار شیمیایی حاوی AHAها نتیجه بهتری دارد.
مراقبت بعد از لایه‌برداری
-
استفاده از ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰ (بخوانید: تفاوت SPF و PA در ضدآفتاب‌ها)
-
اجتناب از استفاده هم‌زمان با رتینوئیدها یا ویتامین C
-
پرهیز از تماس با نور مستقیم خورشید
-
استفاده از مرطوب‌کننده‌های ترمیمی حاوی پنتنول یا سرامید
نکاتی برای لایه‌برداری ایمن
-
از لایه‌برداری روزانه پرهیز کنید
-
به پوست فرصت بازیابی بدهید
-
از اسکراب‌هایی با دانه‌های درشت یا لبه‌دار (مثل نمک دریا) استفاده نکنید
-
شب‌ها لایه‌برداری انجام دهید، نه قبل از خروج از خانه
-
در فصول سرد، دفعات لایه‌برداری را کاهش دهید
نتیجه‌گیری
انتخاب بین لایه‌بردار شیمیایی یا اسکراب بستگی کامل به نوع پوست، نیاز پوستی و میزان تحمل شما دارد. اگر پوست حساسی دارید یا مستعد آکنه هستید، لایه‌بردار شیمیایی گزینه‌ی بهتری است. برای پوست‌های مقاوم‌تر، اسکراب‌های ملایم هم می‌توانند مؤثر باشند.
مهم‌تر از نوع لایه‌بردار، روش مصرف صحیح و مراقبت پس از آن است. انتخاب آگاهانه، به شما کمک می‌کند پوستی شفاف، سالم و یکدست داشته باشید.
