آکنه قارچی چیست و چه تفاوتی با جوش‌های معمولی دارد؟
اگر مدت‌هاست با جوش‌هایی روی پوست صورت یا بدن مواجه‌اید که به درمان‌های معمول آکنه پاسخ نمی‌دهند، ممکن است با آکنه قارچی مواجه باشید نه آکنه باکتریایی. این دو نوع جوش از نظر ظاهر می‌توانند شبیه به هم باشند، اما علل، نحوه درمان و محصولات مورد استفاده برای آن‌ها کاملاً متفاوت است.
در این مقاله از مجله مراقبت پوست صورت داروسایت ۲۴، به‌طور کامل درباره‌ی آکنه قارچی، تفاوت آن با آکنه معمولی، نحوه تشخیص، درمان‌های مؤثر، و پیشنهاد محصولات تخصصی صحبت می‌کنیم.
آکنه قارچی چیست؟
آکنه قارچی در واقع نوعی فولیکولیت مالاسزیا (Malassezia Folliculitis) است. این بیماری در اثر رشد بیش از حد قارچ‌هایی که به طور طبیعی روی پوست زندگی می‌کنند، به‌ویژه در فولیکول‌های مو ایجاد می‌شود. برخلاف آکنه‌های معمولی که نتیجه فعالیت باکتری‌ها، چربی و انسداد منافذ هستند، آکنه قارچی به دلیل عدم تعادل در فلور طبیعی پوست شکل می‌گیرد.
علائم رایج آکنه قارچی
-
برجستگی‌های کوچک، هم‌اندازه و قرمز
-
خارش شدید به‌ویژه در شب
-
مقاومت در برابر درمان‌های رایج جوش
-
بیشتر در پیشانی، قفسه سینه، پشت و شانه‌ها دیده می‌شود
تفاوت بین آکنه قارچی و جوش‌های معمولی
| ویژگی | آکنه معمولی | آکنه قارچی |
|---|---|---|
| علت اصلی | باکتری P. acnes | قارچ مالاسزیا |
| شکل ضایعه | سرسیاه، سرسفید، کیستیک | برآمدگی‌های کوچک و یک‌شکل |
| خارش | نادر | شایع |
| پاسخ به درمان‌های ضد جوش | معمولاً مثبت | معمولاً بی‌اثر |
| محل شایع بروز | صورت، کمر، سینه | پیشانی، بازو، پشت، سینه |
دلایل ایجاد آکنه قارچی
-
تعریق زیاد و لباس‌های تنگ
-
استفاده از محصولات کومدوژنیک چرب
-
مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک
-
سیستم ایمنی ضعیف
-
عدم شست‌وشوی مناسب پس از ورزش یا تعریق
-
به‌هم خوردن تعادل میکروبی پوست
برای اطلاعات علمی بیشتر می‌توانید به مطالعه منتشر شده در PubMed درباره آکنه قارچی مراجعه کنید.
روش‌های درمان آکنه قارچی
استفاده از شوینده‌های ضد قارچ
شوینده‌هایی که حاوی ترکیباتی مانند زینک پریتیون، کتوکونازول یا سالیسیلیک اسید باشند، برای درمان این نوع آکنه بسیار مؤثر هستند.
در بخش محصولات ضد جوش داروسایت ۲۴ می‌توانید شوینده‌های مناسب پوست مستعد آکنه قارچی را مشاهده کنید.
درمان‌های موضعی ضد قارچ
استفاده از کرم‌هایی حاوی کتوکونازول یا کلوتریمازول روی نواحی مبتلا به مدت دو تا چهار هفته، معمولاً مؤثر واقع می‌شود.
تغییر روتین مراقبت از پوست
اگر از مرطوب‌کننده‌های سنگین، ضدآفتاب‌های چرب یا سرم‌های روغنی استفاده می‌کنید، بهتر است آن‌ها را با محصولات سبک‌تر جایگزین کنید. در همین راستا مقاله ۷ اشتباه رایج که باعث ایجاد جوش صورت می‌شود را بخوانید.
پرهیز از لباس‌های تنگ و تعویض منظم حوله‌ها
لباس‌های تنگ و پارچه‌های مصنوعی، محیط مناسبی برای رشد قارچ ایجاد می‌کنند. بهتر است از لباس‌های نخی استفاده کرده و پس از هر ورزش یا تعریق شدید، دوش بگیرید.
پرهیز از مصرف طولانی‌مدت آنتی‌بیوتیک
آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی تعادل میکروبی پوست را بر هم زده و زمینه رشد قارچ‌ها را فراهم می‌کنند.
محصولات پیشنهادی برای کنترل آکنه قارچی
اگر به دنبال محصولاتی هستید که هم برای جوش‌های قارچی مناسب باشند و هم از ایجاد مجدد آن جلوگیری کنند، در داروسایت ۲۴ می‌توانید گزینه‌های مختلفی را پیدا کنید. برای مثال:
-
شوینده‌های ملایم با زینک و اسید سالیسیلیک
-
تونرهای تنظیم‌کننده چربی بدون الکل
-
ژل یا لوسیون‌های فاقد روغن و غیرکومدوژنیک
برای مشاهده لیست کامل، به بخش ضدجوش در داروسایت ۲۴ مراجعه کنید.
تفاوت در درمان؛ آکنه قارچی به داروهای کلاسیک پاسخ نمی‌دهد
نکته کلیدی در درمان این نوع آکنه، شناسایی صحیح آن است. بسیاری از افراد به‌اشتباه از محصولات ضدباکتری و آنتی‌بیوتیک برای درمان استفاده می‌کنند، که در مورد آکنه قارچی نه تنها بی‌اثر است، بلکه ممکن است وضعیت را بدتر کند.
تجربه بیماران؛ چرا جوش‌های ما درمان نمی‌شوند؟
در مقالات قبلی مجله داروسایت مانند چرا ریزش مو نمی‌گذارد موهای‌تان بلند شود؟ و ۱۰ راز برای داشتن پوست شفاف بدون آرایش به اهمیت شناخت دلایل پنهان مشکلات پوست و مو اشاره کرده‌ایم. همین اصل در مورد آکنه قارچی نیز صدق می‌کند.
آیا آکنه قارچی خطرناک است؟
خیر، اما در صورت عدم درمان، می‌تواند گسترش یابد و تأثیر منفی روی کیفیت زندگی، اعتماد به نفس و سلامت پوست بگذارد. توصیه می‌شود در موارد مقاوم یا گسترده حتماً با پزشک مشورت کنید.
راهکارهای خانگی برای کمک به بهبود
-
استفاده از سرکه سیب رقیق‌شده برای کاهش قارچ‌های سطح پوست
-
استفاده از ماسک خاک رس برای جذب چربی اضافه
-
نوشیدن آب فراوان و تغذیه سالم با سبزیجات و میوه‌ها
البته این روش‌ها نباید جای درمان اصلی را بگیرند، بلکه مکمل آن هستند.
جمع‌بندی
آکنه قارچی یکی از دلایل پنهان جوش‌هایی است که به درمان‌های رایج پاسخ نمی‌دهند. شناخت تفاوت آن با جوش‌های معمولی، انتخاب محصولات مراقبتی درست و اجتناب از عادت‌های نادرست، کلید کنترل آن است. با اصلاح سبک زندگی و انتخاب محصولات مناسب، می‌توان سلامت و زیبایی پوست را بازیابی کرد.
برای بررسی بیشتر درباره درمان آکنه، محصولات ضد جوش، و سایر مقالات تخصصی مرتبط، حتماً به مجله داروسایت ۲۴ سر بزنید.
